16 Haziran 2014 Pazartesi

Reklamların Anatomisi

bitmemiş yazı

Mantıksızlık: Reklamlarda insan aklına önem verilmez. O yüzden konu ve mantık aranmaz. Önemli olan bir etki bırakması.
O yüzden dandik de olsa bir melodisi olur. "Ellerini ... (sabun)la yııııka" gibi zorlama bir melodi bulunabilir.

Çerezi biten bir çocuk "bir fikrim var" deyip bilgisayar oyununun içine girebilir ve o anda "macera, eğlence, ... (çerez) ye" diye bir melodi çalmaya başlayabilir.
Küstahlık: Reklamlar küstahça muhataba duygu ve düşüncelerini söyler ve onunla özdeşleşmeye çalışır.
"Güvendiğiniz marka ..."

ve reklamlarda bir şeyin "size ait" olması vurgulanır:
"Yılbaşı hediyeniz ...'de sizi bekliyor."
Bol Keseden Sallama: Reklamlarda gerçekliği önemsenmeyen iddialı sloganlar vardır. Bazı örnekler:
"... (diş macunu) dişlerinizi 12 saat korur."
"En kazanlı alışverişe en güzel otomobil"
"Bu fırsat kaçmaz!"
"... (internet paketi) ile herşey mümkün."
"Özel eğitimde ... (eğitim materyalleri) devri."
"... Evler'den ev sahibi olun, her gününüz bayram olsun."
"Çiğ köfteyi bizimle seveceksiniz"
Ahlâk Düşüklüğü: Reklamlar ahlak bozucudur.
"... yoğurdu, kendini şımartmak isteyenleri bekliyor."
"... yeni aksesuar koleksiyonuyla kıyafetlerinizle yarattığınız ölçüsüz güzelliğinizi küçük dokunuşlarla tamamlıyor!"
"İyi ki doğdun cimrilik!" ve "Yaşasın cimrilik!"
"Çılgınca alışveriş'e hazır mısınız?"
Aldatıcılık: Reklamlar insanları aldatır.Reklamların kullanıcıları kandırma yollarından bazıları:
Bin kişiye hitap eden ama bir kişinin olan hediye,
İndirimli olduğunu bin kişiye söylenen ama stokta yüz adet olan ürün,
O kadar reklama rağmen tam anlaşılamayan hileli GSM kampanyaları,
Gerçeği yansıtmayan ürün fotoğrafları,
Ambalajların üzerindeki "%100" iddiaları,
  • Bir marketin fason bir ürününde "%100 Şekerli Leblebi" yazıyordu.
  • Bir başka ürünün üstünde büyükçe "%100 Giresun, Sadece Fındıktan", altında ise küçücük "İçeriği: Beyaz şeker, yumurta akı, üzüm sirkesi..." diye devam eden liste yazıyordu.
  • Bir çok üründe şöyle etiketler görmek mümkün: %100 Doğal, %100 Güvenli, %100 Lezzetli, %100 Hijyen sağlayan, %100 Lezzetli, %100 Sağlıklı...
İstismar: Reklamlar insan zaaflarını da kullanır.
Reklamlarda kullanılan insan zaaflarından bazıları:
1) Özel olma
Örnek: (Sadece) size özel (indirim/kampanya/ürün)...

2) Güzel / Yakışıklı görünme
Örnek: (Etkileyici/büyüleyici/baştan çıkarıcı) saçlar, genç bir cilt, (afedersiniz) pürüssüz bacaklar, gösterişli ayakkabılar,...

3) Sağlıklı beslenme
Örnek: ...(Vitaminlerle/minerallerle) çocuğunuzun zihinsel ve fiziksel gelişimine...

4) Hijyen
Örnek: Dokunduğun her yerde bakterler var, ağzınızda bakteriler olduğunu biliyor muydunuz, bilinen tüm mikropların kökünü kurutun,...

5) Korku
Örnek: Yarın ... (sigorta şirketi)ne gelmezseniz, yemekten sonra ... (diş macunu) kullanmazsanız başınıza gelebilecekleri ve ... (banka)sından kredi almazsanız kaçırabileceğiniz fırsatları düşünün.

6) Hak arama
Örnek: ...(Yatak markası) benim de hakkım, güzel/sağlıklı yaşamak sizin de hakkınız,...
Reklamlar dini bayramları da kullanarak kendilerine pay çıkarmaya çalışır. Bu çabaların neticesi hem müslümanların günaha daha duyarsız hale gelmesi hem de bayramların sekülerleşip kültürel bir olay haline gelmesidir.
... Bankası geleneksel bayram kredisi
Kola firmalarının bayramda dopinglenen reklam filmleri
Ramazanı şeker bayramı olarak isimlendiren şeker reklamları
İdeoloji: Reklam bir ürünü almaya ikna ettiği ölçüde ideolojisini de kabul etmeye ikna eder.
Televizyondaki reklamların satın alma davranışı üzerinde etkili olduğunu belirtenlerin oranı % 36,9 ise ve reklamlar televizyondakilerden ibaret değilse durumun ciddiyetini düşünmek gerek.

Faiz kesin bir şekilde haram olduğu halde ülkemizdeki toplam kredi kartı sayısı nasıl 32.926.791 olabildii? Araştırmadan nasıl "Faize bakmayız kredi kartı kullanmaya devam ederiz." sonucu çıkabildi?

Yaşamak için yemeyi, şükür için lezzeti nasıl bıraktık? Reklamlar gafletle yemeyi ve zevk için yaşamayı öğretir. Bilmeyen için "Zevk nedir ve niçin verilmiştir?" 
Müşteriyken ihtiyaç duydukça alıyor arta kalanı fukaraya veriyorduk. Nasıl her gördüğüne sarkan borca batan lükse devam müsrif tüketici olduk? Reklamlar çılgınca tüketmeyi teşvik eder.

Aile hayatının devam etmesini sağlayan karşılıklı hürmet ve muhabbet nasıl ortadan kalktı ve aile hayatı nasıl zehirlendi? Yahudi ve Hristiyanlara benzememek bizim prensibimizken, yılbaşı kutlama, çam ağacı süsleme, yılbaşına özel hindi pişirme, yılbaşı alışverişine çıkma adetleri nerden geldi bize? Reklamverenler yılbaşında alışveriş yapılması ve hediye alınması gerektiği fikrini ve düşünmeden almaya teşvik eden kutlama coşkusunu işlerine geldiği için pompalar.
Reklamlar gençlere asla benzeyemeyecekleri modelleri ve asla ulaşamayacakları mutlulukları göstererek açık saçıklığı ve baştan çıkarmak için süslenmeyi kazanılması gereken bir özgürlük olarak sunar. Asla evli olunan kişi için değil yabancılar veya beraber gönül eğlendirilen kişiler için güzel ve yakışıklı görünmenin reklamını yapar.

Her hususta haddi aşmayıp ihtiyacı kadarını istimal eden iktisat toplumu idik. Nasıl keyifte müsrif hayırda cimri hale geldik? Azla yetinmesini bilen kanaatkar bir toplumduk. Nasıl hırs ve tamah ehli olduk? 
"Günümüzde kapitalist ekonominin varlığını devam ettirmesinin birincil dayanağı olan tüketicilik kavramı, üretimden pazarlamaya, yönetimden reklamcılığa tüm iş dünyasının benimsemiş ve insanlığa dayatmış olduğu bir çeşit salgın hastalıktır." 
"Tüketicilik (Consumerism) genellikle, “ürünlerin veya hizmetlerin daha fazla miktarlarda satın alınması için sistematik arzu ve teşvik yaratmaya dayanan sosyal ve ekonomik bir düzen.” olarak tanımlanmaktadır."
Koşullama: Reklamlar en eski öğrenme ilkelerinden bitişiklik ilkesini (nesneleri sürekli bir arada görmeyle ilişkilendirmeyi) kullanarak istenen yönde kaçınılmaz bir yanlış öğrenmeye ve kavram yanılgısına sebep olur.

Otomobil firmaları çoğunlukla araba reklamla-rında bayan mankenleri kullanmaktadır. Ve bu reklamlar otomobil satışlarında önemli artışlar sağlamaktadır. Klasik koşullanmanın ilkelerinden yararlanılan böyle bir reklamda (I) bayan mankenler, (II) otomobil, (III) elde etme isteği aşağıdaki kavramlardan hangisine karşılık gelmektedir? Nötr uyarıcı, Doğal uyarıcı, Doğal tepki, Koşullu uyarıcı, Koşulsuz uyarıcı, Koşulsuz tepki
Reklam ve Koşullanma Sorusu
Açlık ile "fast food" ürünlerinin birlikte sunulmasıyla yanlış yiyecek algısı oluşur.
Sağlık kavramı ile rakiplerine göre daha zararsız olan ürünlerin birlikte sunulması yanlış bir sağlıklı beslenme algısı oluşturur.
Bayramların şeker, kolonya ve kısa mesajla beraber anılması yanlış bir bayram algısı oluşturur.
İstetme: Reklamlar insanları can çekici şeyler ile sürekli bir propagandaya maruz bırakarak satın aldırır. İnsanın kendisi iradeli olsa bile pişen sucukları, yalanan dondurmaları, çikolataya bulanan gofretleri gören masum çocuğunun taleplerine uzun vadede karşı duramaz. Örnekler üç sınıfa ayrılabilir. Son iki sınıfı isteyen bilinçlenme diye de isimlendirebilir.
a) Çocukların canını istetme
b) Kadınların canını istetme
c) Erkeklerin canını istetme
Acelecilik: Reklamlar aceleye getirerek insanın fazla düşünmeden satın almasına çalışır. Günün fırsatı, son ürün, ucuza gidiyor, hemen incele, fırsatı kaçırma gibi ifadeleri kullanır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder